مهندس محمدی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان مه ولات وضعیت کشاورزی شهرستان را این گونه تشریح کرد:
شهرستان مه ولات بعنوان یکی از قطبهای کشاورزی به لحاظ تولید محصولات زراعی وبویژه باغی در سطح استان پهناور خراسان رضوی میباشد که همچون خط سبزی در حاشیه کویر واقع شده است.
تعداد بالغ بر ۵۰۰منبع آبی شامل چاههای عمیق ونیمه نیمه عمیق ،قنات ،چشمه و رودخانه فصلی تامین کننده سالیانه بالغ بر ۲۲۰میلیون مترمکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی میباشد که متاسفانه بر اثر بحران سفره های آب زیر زمینی ناشی از خشکسالیهای پی در پی ۱۳سال اخیر این دشت جزو ۱۲دشت ممنوعه بحرانی از ۳۶دشت خراسان رضوی قرار گرفته است .
شهرستان مه ولات با سطح زیر کشت افزون بر ۴۳هزار هکتار محصولات زراعی وباغی وتولید حدود ۱۳۰هزار تن محصولات کشاورزی در مجموع ۳درصد از تولیدات کشاورزی استان را به خود اختصاص داده است .همچنین در بخش دام نیز با ۱۳۵۰۰۰دام سنگین وسبک ، ۳۲۰هزار قطعه ماکیان گوشتی در سال ، ۳۰۰هزار قطعه مرغ تخمگذار ،بالغ بر ۲۰۰۰کلنی زنبور عسل و۳۰واحد پرورش آبزیان با مجموع تولیدات دامی بیشتر از ۶۰۰۰تن خوشبختانه حجم قابل قبولی از میزان تولید محصولات دامی استان را بخود اختصاص داده است .
محصولات مهم واستراتژیک شهرستان پسته وانار میباشد که با تولید سالیانه ۲۰هزارتن پسته خشک و۳۰هزار تن انار مقام اول تولید وسطح زیر کشت را در استان دارا میباشد ودر واقع میتوان گفت اقتصاد خانوارهای روستایی وشهری در شهرستان بر پایه تولید این ۲محصول بنا شده است بطوریکه در سالهایی که متاسفانه خسارات شدیدی مانند سرمازدگی وتگرگ به این محصولات وارد میگردد تاثیر آن به وضوح بر چرخه اقتصادی خانوارها دیده میشود علاوه بر این سالیانه هزاران خانوار از شهرستانهای دور ونزدیک برای ارتزاق از این سفره پربرکت به شهرستان مه ولات مهاجرت میکنند ودر تمام فصل برداشت محصول جمعیت کثیری ازاین کارگران زحمتکش در امر برداشت محصول پسته وانار فعالیت نموده ودر شهرستان حضور دارند که انتظار میرود ادارات ونهادهای ذیربط در خصوص ساماندهی وضعیت اسکان این جمع کثیرهمکاری نمایند همانطور که در سالهای قبل موضوع ساماندهی وضعیت بسته بندی پسته تولیدی شهرستان که بصورت تر خوری ونوبرانه به سایر نقاط کشور ارسال میشود توسط این مدیریت پیگیری گردید ودر سه سال اخیر محصول پسته شهرستان در بسته بندی یکنواخت وبهداشتی با نشان شهرستان انجام میگیرد که این موضوع باعث شناساندن بهتر پسته مرغوب شهرستان مه ولات در جای جای نقاط کشور میگردد چه بسا که در سالیان قبل پسته شهرستان بصورت فله به استانهای دیگر حمل ودر آنجا با مشخصه همان استان عرضه میشد .از دیگر محصولات مهم شهرستان زعفران میباشد که با سطح زیر کشت ۴۰۰۰هکتار وتولید سالیانه بالغ بر ۱۰۰۰۰کیلو زعفران خشک درآمد قابل توجهی را عاید خانوارها میکند هرچند متاسفانه بر اثر خشکسالیهای اخیر وکاهش نزولات جوی شاهد کاهش شدید عملکرد محصول در واحد سطح میباشیم .
یکی از اقدامات خوبی که توسط این مدیریت در راستای کمک به دشت بحران زده مه ولات انجام گرفت پیگیری خاموشی ۷۵روزه چاههای کشاورزی بود که برای تحقق این امر از سال ۸۸اقدام به برگزاری جلسات متعدد با کشاورزان وبهره برداران بخش کشاورزی نموده وهمچنین همایش بزرگ هم اندیشی نجات دشت مه ولات با حضور مسئولان استانی وفرمانداران ۱۰شهرستان مجاور برگزار گردید که مجموع این اقدامات منجر به خاموشی ۷۵روزه چاهها در طول سال گردید که به لطف خدا کشاورزان شهرستان با درک عمیق فاجعه بحران سفره های آب زیرزمینی ومزایای خاموشی چاهها استقبال بسیار خوبی از طرح نموده واز سال زراعی ۹۰-۸۹این شهرستان به عنوان تنها نقطه پایلوت اجرای طرح در سطح کشور اقدام به اجرای طرح نمود بطوریکه در ملاقات حضوری که در معیت فرماندار محترم شهرستان در وزارت جهاد کشاورزی با وزیر وقت داشتیم این موضوع مورد تحسین وزیر محترم قرار گرفته ومقررشد این طرح در سایر دشتهای کشور اجرا شود .همچنین بعد ازدشت مشهد اولین دشتی هستیم که کلیه چاههای کشاورزی مجهز به کنتور حجمی میباشد که مجموع این اقدامات منجر به صرفه جویی سالیانه ۱۰میلیون مترمکعب آب در سفره های زیر زمینی دشت میگردد .
مهندس محمدی در ادامه با اشاره به پایلوت بودن شهرستان در زمینه اجرای طرح الگوی کشت گفت :
طرح الگوی کشت در هفت نقطه کشور به صورت پایلوت اجرا میگردد که خوشبختانه این شهرستان در اجرای طرح جزو نقاط پیشرو میباشد. اجرای این طرح با اعتبار بلاعوض دولتی در سال ۹۱آغاز گردیده وفازهای مطالعاتی ،تکمیل آمار واطلاعات چاههای کشاورزی و تهیه نمونه آب وخاک از مزارع وچاههای کشاورزی شهرستان توسط شرکتهای خدمات مشاورز انجام شده ودر حال حاضر محققین مرکز تحقیقات در حال پردازش اطلاعات میباشند که پس از انجام مراحل عملیاتی طرح ، الگوی کشت مناسب شهرستان ارائه خواهد شد .
همچنین مدیر جاد کشاورزی در ادامه به تعدادی از فعالیتهای شاخص مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان در سال زراعی ۹۲-۹۱اشاره نمود .
• -اجرای طرح توسعه کشاورزی: با اجرای این طرح بالغ بر ۱۰۰میلیارد ریال اعتبار ارزان قیمت با بازپرداخت ۵ساله در سطح بالغ بر ۲۲۰طرح کشاورزی ، دامداری وصنایع تکمیلی جذب گردید که با اجرای این طرحها ۵۰۰فرصت شغلی جدید ایجاد گردید . با توجه به اینکه یکی از اولویت های کاری این مدیریت سوق دادن سرمایه های موجود در جهت توسعه صنایع تبدیلی کشاورزی در سطح شهرستان میباشد وبا توجه به احداث شهرک صنعتی در شهرستان و به منظور خارج نمودن منطقه از اقتصاد تک محصولی، بخش عمده تسهیلات توسعه کشاورزی به صنایع تبدیلی اختصاص پیدا کرده ودر همین راستا موفق به جذب سرمایه گذار از خارج از شهرستان شده ایم. همچنین توسعه وتجهیز واحد بسته بندی خشکبار در شهرک صنعتی و واحد تولید رب اناردر روستای عبدل آباد با استفاده از تسهیلات توسعه کشاورزی با اعتباری بالغ بر ده میلیارد ریال انجام گردید.
• -در راستای بهینه سازی مصرف سوخت مرغداری ها،گلخانه،گاوداریها ،خرید دام وکشاورزی حفاظتی تعداد ۱۶۶پروژه جمعا به مبلغ ۴۱۸۵میلیون ریال تسهیلات یارانه دار در اختیار بهره برداران قرار گرفته است .
• -ساماندهی مصرف سوخت تراکتورهای بخش کشاورزی،مرغداریها،چاههای دیزلی ازابتدای طرح هدفمندی یارانه ها.
• تاکنون بالغ بر ۴۰۰۰هکتاراز باغات پسته وانار شهرستان تحت پوشش آبیاری تحت فشارقرار گرفته اند (شامل ۳۰۰۰هکتار اجرای سیستم بابلر در باغات پسته ،۵۰۰ هکتار آبیاری قطره ای در باغات انار،۲۰۰ هکتار اجرای سیستم تیپ در مزارع ذرت و پنبه و ۳۵۰ هکتار اجرای آبیاری کم فشار)که باعث صرفه جویی ۱۰ میلیون متر مکعب آب در سال میشود.
• اجرای۶۳۰ کیلومتر کانال انتقال آب و لوله گذاری که باعث صرفه جوئی سالانه ۴۵۶۷۵۰متر مکعبی در آب کشاورزی شده است.
• -مرمت ولایروبی۲۲رشته قنات طی ۳سال گذشته و تعداد۱۰رشته قنات درسال جاری وتجهیز ونوسازی اراضی در سطح ۵۰۰ هکتار.
• -اجرای۱۱۰ باب استخر ذخیره آب که باعث افزایش ۲۰درصدی راندمان آبیاری شده است و احداث بند انحرافی خوشدره و عملیات مطالعه دو بند انحرافی در منطقه
• توسعه پوشش بیمه کشاورزی : تشکیل ستادبیمه کشاورزی درشهرستان وبرگزاری جلسات منظم بااعضاءستادبرای بررسی مسایل ومشکلات بیمه واستفاده ازنظرات سایرکارشناسان برای توسعه خدمات بیمه ای محصولات کشاورزی .
• بهسازی اماکن دامی سنتی در سطح روستاها وبهداشتی نمودن اماکن دامی و کمک به تثبیت اشتغال در روستاها .
• ساخت حوضچه وآبشخور دامی وتامین آب شرب دامها ازمحل اعتبارات خشکسالی ودراختیارقراردادن تانکرهای آبرسانی سیاربه دامداران .
• اعطاءتسهیلات ارزانقیمت به دامداران ومرغداران که یکی ازاهداف مهم ارائه تسهیلات به مرغداریهابهینه سازی واصلاح سیستم سوخت مصرفی ازنفت گازبه گازشهری بود .
• ساماندهی پرورش دهندگان مرغ بومی وتوزیع ۵۰۰۰قطعه مرغ بومی یارانه داربین روستائیان.
• -سیلو کردن علوفه (ذرت علوفه ای) جهت مصرف دام در فصول سرد سال برای کاهش هزینه های دامدار.
• صدور پروانه های دام وطیور و مجوز بهسازی اماکن دامی سنتی در شهرستان .
• ترویج فرهنگ آبزی پروری وتوزیع ۳۳۰هزارقطعه بچه ماهی گرمابی وسردابی.
• ساماندهی زنبورداران شهرستان وصدور ۴۰فقره مجوززنبورداری وحمایت اززنبورداران باارائه تسهیلات بانکی ارزانقیمت بطوریکه به هرکدام اززنبورداران فعال مبلغ صدمیلیون ریال تسهیلات ارزانقیمت اعطاگردید.
• یکی از اولویت های این مدیریت درسال های اخیرتوسعه کشت گلخانه ای بود که خوشبختانه با برگزاری کلاسهای توجیهی تا کنون بالغ بر ۱۰۰۰۰متر مربع گلخانه با استفاده از تسهیلات ارزان قیمت در حال اجرا میباشدقرار دارند وبا اجرای این طرحها تحول قابل ملاحظه ای در تولیدات گلخانه ای شهرستان ایجاد خواهد شدهمچنین احداث ۳۰۰۰ مترمربع گلخانه هیدروپونیک در شادمهربا اعتباری به مبلغ۱۳۵۰میلیون ریال
• مقام اول استان درتولیدمحصولات پسته درسطح کوچک ومتوسط با ۵۸تن درهکتاروپنبه باتولید ۷/۸تن درهکتار.
• استفاده از دانش بومی درارتباط با روش پیشگیری از آفتاب سوختگی انارو مبارزه غیرشیمیایی برعلیه آفات پسته (خرید و توزیع۵۰۰۰کارت زرد)،انار(زنبورتریکوگراما)و وپنبه(نصب تله فرمونی)
• احداث باغ مادری اناردر سطح یک هکتار با ده رقم اجرای طرح کشاورزی حفاظتی در سطح ۹۰ هکتار و.
• مبارزه با سن گندم وملخ سالیانه در سطح ۱۵۰۰ هکتار
• پیگیری افزایش سهمیه کودبهاره وتخصیص سهمیه ویژه برای شهرستان.
• ترویج کشاورزی ارگانیک برای تولیدمحصولات سالم وعاری از سموم شیمیایی :اخذکدملیIPMدردومحصول مهم اناردرسطح۷۵هکتاروپسته۱۲۰هکتار
• اجرای طرح توسعه مکانیزسیون کشاورزی با جذب اعتباری بالغ بر ۱۷میلیارد ریال برای خرید ۸۰دستگاه ماشین آلات کشاورزی