مقاله تحلیلی دکتر ابوالقاسم خسروی
در باره وضعیت آموزش و پرورش
همه چیز آنجاست….
در هفته های گذشته، سریال «همهچیز آنجاست» با موضوع خوب و پرداختن به سوژه مناسب همراه با بازیگران توانمند، توجه بینندگان زیادی را به خود جلب کرده بود و من نیز، مشتاق بودم که بدانم عنوان سریال، ناظر به چیست؛ یعنی منظور از «همهچیز» و «آنجاست» چه میتواند باشد؟ درقسمت ۴۸ سریال، پدرو مادر مهدی که از شکست اقتصادی و اجتماعی و گسستهای عاطفی و روانی خسته شده بودند، بااین سؤال مواجه شدند که چرا فرزندانشان در چنین شرایط نابسامانی گرفتارند ؟و چرا از این تاریکی ملالآور، رهایی نمی یابند؟. در یک دیالوگ طلایی، راز همه این گرفتاریها و علت اصلی تشویشها برملا شد وپدر مهدی اشاره کرد که ما بیدلیل از خانه پدری و کانون عاطفی و پایگاه پیوند خانوادگی مان روی گرداندیم و اینهمه، تاوان ناسپاسی و قدرنشناسی ماست.
رنجی که میبریم از تنگی قفس کفران نعمتی است که در باغ کردهایم
در ادامه به این قانون نانوشته آفرینش دست یافتند که درمانهای سطحی و مقطعی دیگر جوابگو نیست و باید به ریشه پرداخت که هرکس به جای درمان ریشهها، اسیر شاخهها و میوهها شود، بازنده است.
راستی خانه پدریمان و اصلیترین مرکز حیات بخش و هستی آفرین کجاست و ما با کدام بهانه واهی از آن روی گردانیم که به اینجا رسیدهایم؟!
و جواب این است که خانه پدری ما «آنجایی» است که همه چیز، مستقیم یا غیرمستقیم از سیاست و اقتصاد و فرهنگ گرفته تا ورزش و صنعت و آموزش عالی و… به آن برمیگردد!
همان حلقه مفقودهای که انکار سهوی آن هم میتواند آسیبهای جبرانناپذیری به سرنوشت کشورها وارد کند چه برسد به سیاستزدگی و رفتارهای قبیلهای و کشمکشهای حزبی!
«آنجا» همان جایی است که امام علی(ع) در توصیف جایگاه رفیع آن فرمود:” کسی که به من حرفی بیاموزد، مرا بنده خویش ساخته است.”
آنجایی که پیامبر اکرم(ص) به امام علی(ع) فرمود:” اگر خداوند بدست تو یک نفر را هدایت کند برای تو بهتر است از آنچه که خورشید بر آن می تابد.”
آنجایی که امام معصوم(ع) مشتی گوهر و مروارید را به معلم فرزندش هدیه داد و فرمود:” اکنون که به پسرم «سوره حمد» را آموختی شایسته است که دهانت را از جواهر لبریز کنم.”
آنجاست که «کتاب منیه المرید» شهید ثانی، اساسنامه آموزش و پرورش کشور ژاپن میشود!!
آنجاست که در دیدار پروفسور سید محمود حسابی با حضرت امام خمینی (ره)، حضرت امام به محض ورود در جمع مدعوین، ابتدا به سمت مرحوم حسابی آمدند و وی را دعوت به نشستن کردند و سپس فرمودند: “شما هفت نسل خدمت ارزنده به این مرز و بوم داشتهاید و هفت نسل استاد و دانشجو برای کشور تربیت کردهاید؛ صلاح نیست که من پیش از شما بنشینم.”
همه چیز ما در تاکید پیوسته رهبر فرزانه انقلاب اسلامی بر اهمیت تعلیم و تربیت و جایگاه معلم و سیاستهای ابلاغ وزارت آموزش و پرورش است ؛ زیرا بنیادیترین سرمایه هر کشور، نیروی انسانی آن کشور است و مهمترین مرکز تولید فکر و فرهنگ و منابع انسانی کارآمد، دستگاه تعلیم و تربیت آن ملت است.
اگر سنگ بنای سرنوشت و آینده کشور در گرو امروز دستگاه تعلیم و تربیت است باید قدر “امروزهای” فرداساز را بدانیم و از فرصتسوزیهای جبرانناپذیر بپرهیزیم.
با توجه به موارد فوق سوالاتی در عملکرد ما نسبت به آموزش و پرورش وجود دارد :
- چرا وقتی مبنای قانون اساسی کشورهای پیشرفته غربی و شرقی کتاب منیه المرید ماست مبانی تعلیم و تربیت در کشور ما نباید منطبق با اصول اساسی و حیات بخش اسلام باشد
- آیا ارکان چهارگانه علم و معنویت و تفکر و سبک زندگی که اساس الگوی پیشرفت ایرانی اسلامی است در فضای غیر از مدرسه قابل اموزش و نهادینه سازی است
- چرا ابر سیاه عزل و نصب های سیاسی بر فضای زلال و سپید تربیت سایه می افکند
- چرا تبعیض در پرداختها و عدم اجرای هماهنگ حقوق و مزایای کارکنان دولت عملی نمی شود و در نتیجه عدم اجرای عدالت و مشکلات معیشتی باعث نگرانی خاطر معلمان عزیز می شود
- چرا دانشگاه فرهنگیان به عنوان اساسی ترین و محور سند تحول بنیادی آموزش و پرورش مورد بی مهری در اعتبارات و تخصیص بودجه در خور شان و نیاز است.
- چرا ۷۵% معلمان شهر تهران خانم می باشند.
- چرا آموزش و پرورش در سال ۹۳ حدود ۴ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد.
- چرا در کلان شهرها ۵۰ هزار معلم مازاد و درعین حال ۵۸ هزار کمبود معلم در مناطق محروم داریم.
- چرا تاکید صرف بر آموزش، کاهش تدریجی فعالیتهای پرورشی، اصرار ناخواسته برحافظه محوری و انکار ناخواسته خلاقیت و پژوهش و تفکر واگرا، نادیدهانگاری دانشگاه فرهنگیان در ردیف بودجه و از همه دردآورتر، نگاه مصرفکنندگی به آموزش و پرورش….
پیشنهاد :
حضرت امام معمار کبیر انقلاب اسلامی فرمودند آموزش ابتدایی رادریابیم دانشگاه دیر است.
- نظر اسلام مبنی براحترام به معلم و به جایگاه تعلیم و تربیت باید در عمل و تصمیمات دولت و مجلس مشهود و ملموس باشد.
- هرگز ادبیات مطالبه و تحمیلگری درجذب معلمان نباید جایی داشته باشد بلکه باید افراد نخبه متعهد و متخصص بر اساس نیاز آموزش و پرورش بکارگیری شوند.
- دستگاه آموزش و پرورش، بنگاه استخدام و متصدی اشتغال افراد نیست. بلکه فرایندجذب معلمان باید بگونهای طراحی شود که بهترین افراد واجد شرایط، و رتبه های اول کنکور متقاضی پذیرش در آموزش و پرورش باشند، و این آرمان بزرگ وقتی عملی می گردد که برای معلم و تعلیم و تربیت جایگاهی فراتر از هیات علمی دانشگاه طراحی کنیم .
- انتصابات درآموزش و پرورش و محیطهای تعلیم و تربیت براساس شایسته سالاری توانمندی علمی تجربیات گرانسنگ مدیریتی تعهد و تخصص فراتر از حب و بغضهای سیاسی انجام شود…
به هرحال، وضع موجود ما، معلول نفوذ فرهنگ مادی غرب و توطئه قدرتهای استکباری و عدم تدبیر و دوری از فرهنگ ناب اسلام و مدیریت جهادی و عدم تمسک به سیره اهلبیت(ع) و.. می باشد.
لذا برای “منفعت سالانه” باید “گندم” کاشت، برای منفعت “ده ساله” باید “درخت” کاشت و برای بهرهمندی از منافع یک قرن و یک عمر باید، “آدمها” را به ثمر رساند و این مهم میسر نمیشود مگر در آموزش و پرورش و با “دست توانای” معلم که «همه چیز آنجاست».
روزگاری شد و کس مرد ره عشق ندید حالیا چشم جهانی نگران من و توست
خسروی سهل آبادی
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی
و نماینده مردم شریف شهرستانهای تربت حیدریه مه ولات و زاوه
اسفند ماه ۱۳۹۳