دستاورد های انقلاب اسلامی در حوزه ورزش و تربیت بدنی
جایگاه ورزشی ایران در جهان
بیشترین مدال المپیک در تاریخ ایران
اشاره به پیشرفت های ایران دارد که برای اولین بار در تاریخ ایران اتفاق افتاده است که همه آنها در همین ۴ دهه گذشته و بعد از انقلاب رخ داده است.
بیشترین مدال المپیک در تاریخ ایران
اولین حضور ایران در المپیک به سال ۱۲۷۹ هجری-شمسی برمیگردد، یعنی به دوران قاجار، وقتی یک ورزشکار ایرانی در رشتۀ شمشیربازی در المپیک پاریس شرکت کرد. از آن زمان تا به امروز، ایران ۱۷ دوره در مسابقات المپیک حضور داشته که از این ۱۷ دوره، ۸ بار مربوط به بعد از انقلاب بوده است. قبل از انقلاب، پرنشانترین کاروان ایران در المپیک، شامل حداکثر ۷ مدال میشد. اما بیشترین مدال ایران در المپیک، سال ۱۳۹۱ در شهر لندن اتفاق افتاد وقتی کاروان ورزشی جمهوری اسلامی ایران با ۵۳ نفر برای اولین بار توانست ۵ مدال طلا، ۶ مدال نقره و ۳ مدال برنز کسب کرده و در ردۀ پانزدهم جهان و ردۀ یازدهم رقابتهای مردانِ جهان بایستد. این اولین بار بود که کاروان ورزشی ایران در المپیک توانسته بود مجموعا ۱۳ مدال یعنی نزدیک به دو برابر بیشتر از تعداد مدالهای یک دورۀ المپیک در پیش از انقلاب را کسب کند و به این ترتیب پرنشانترین المپیک تاریخ ایران را رقم بزند.
رتبههای جهانی ورزش ایران در طی سالهای پس از انقلاب عموما بهتر شدهاند. ابتدا نگاهی به ورزشهای تیمی ایران بیندازیم. امروز ایران در زمینۀ والیبال نشستۀ مردان، رتبۀ اول جهانی را داراست و در زمینۀ رشتۀ کبدی، رتبۀ دوم جهانی را دارد. در زمینۀ فوتبال ساحلی نیز ایران مقام سوم جهانی را دارد. در فوتسال، رتبۀ ایران در جهان ششم است. در والیبال نشستۀ بانوان نیز ایران همین رتبۀ ششم را دارد. در والیبالِ مردان، ایران هشتمین کشور برتر جهان است. در رشتۀ بسکتبال با ویلچر نیز رتبۀ دهم(۴) جهانی را دارد. در هندبال ساحلی، بسکتبال و فوتبال نیز ایران به ترتیب رتبههای بیست و دو(۸)، بیست و چهار و سی و هفتم جهانی را دارند.
در این میان، ورزش معلولان یکی از افتخارآمیزترین زمینههای ورزشی برای ایرانیان بوده است که به علت وجود جانبازان دفاع مقدس در سالهای پس از انقلاب از اهمیت و رشد زیادی برخوردار شده است. آقای سیامند رحمان، قویترین مرد دارای معلولیت در سراسر جهان شناخته میشود که در سال ۱۳۹۱ در پارالمپیک لندن توانسته بود مدال طلای وزنهبرداری را کسب کند و در پارالمپیک سال ۱۳۹۵ نیز او در کنار یک شناگر اهل بلاروس و یک ویلچرران اهل سوییس بهعنوان برترین ورزشکار مرد انتخاب شد. رحمان در المپیک ۱۳۹۵ موفق شد وزنۀ ۳۱۰ کیلوگرمی را مهار کند که تاکنون در تاریخ پارالمپیک جهان چنین رکوردی بیسابقه است. تیم ایران در همین مسابقات توانست رتبۀ پانزدهم جهانی را کسب کند.
اما در ورزشهای فردی، رتبهبندیهای ایران در جهان وضعیت بهتری دارد. ایران در سه رشتۀ وزنهبرداری، کشتی آزاد و ووشو در سراسر جهان حرف اول را میزند و در کشتی فرنگی، کاراته و جودوی فردی، رتبۀ دوم جهانی را دارد. ایران در تکواندو جهان نیز رتبۀ سوم را دارد. در شمشیربازی رتبۀ چهارم جهان و در رشتۀ تیروکمان(کمپوند) مردان رتبۀ دهم(۱۵) را داراست. در تیراندازی، رتبۀ ایران در جهان چهاردهم است و در تیروکمان بانوان رتبۀ ایران هفدهم است. در شطرنج نیز ایرانیان رتبۀ ۲۸ جهانی را دارند. همچنین در مسابقات المپیک ۱۳۹۵، مجموع رتبۀ ایران در رشتههای فردی، رتبۀ بیست و پنجم جهانی بوده است.
البته از نظر تعداد مدال، المپیک سال ۱۳۹۱ لندن برای ایرانیان بیسابقه بوده است. در این سال کاروان ایران که از ۵۳ ورزشکار تشکیل شدهبود توانست برای نخستین بار در تاریخ کشور، جمعا چهارده مدال، شامل پنج مدال طلا، شش مدال نقره و دو مدال برنز کسب کند و به این ترتیب در سراسر جهان رتبۀ پانزدهم و در رقابتهای مردان رتبۀ یازدهم جهانی را بهدست آورد. این در حالی است که در سالهای قبل از انقلاب، حداکثر مدالهای کاروان ایران در یک دوره از المپیک، شامل هفت مدال میشده است.
ورزش ایران با وجود مشکلات و تحریمها همچنان در حال پیشرفت است. فوتبال ایران پیشرفت کرده و به همان نسبت در رشتههای دیگر ورزشی نیز پیشرفتهای ایرانیان چشمگیر بودهاست. با این چشمانداز، امید میرود که ورزش ایران در سالهای آینده منتظر روزهایی بهتر باشد
اولین سالنهای ورزشی در روستاها
قبل از انقلاب تقریبا هیچ چیزی به اسم ورزش روستایی وجود نداشت. البته تقریبا. از تمام روستاهای کشور تا سال ۱۳۵۸، فقط ۱۲ روستا زمین ورزشی داشتند که با توجه به اکثریت جمعیت روستایی کشور در آن سالها این عدد با صفر تقریبا تفاوتی نداشت. سالنهای ورزشی هم تا سال ۱۳۵۸ فقط در ۵ روستا وجود داشت. برای اولین بار در تاریخ ایران، با انقلاب اسلامی، ورزش به روستاهای کشور هم آمد. تا سال ۱۳۹۵، تعداد روستاهای دارای زمین ورزشی از ۱۲ عدد، به ۲۲۰۰ روستا رسید و تعداد سالنهای ورزشی روستایی هم از ۵ عدد به ۴۰۰ روستای دارای سالن ورزشی افزوده شد. این در حالی بود که جمعیت روستایی در سالهای بعد از انقلاب بهتدریج کمتر شده و به جمعیت شهری اضافه شده بود. البته برای جمعیت شهری هم توسعۀ ورزشی وجود داشت و سرانۀ زمین ورزشی به ازای هر فرد ایرانی که قبل از انقلاب فقط ۲ سانتیمتر مربع بود در سال ۱۳۹۵ به میانگین ۷۶ سانتیمتر مربع رسید. اما اصلیترین برنده، روستاها بودند که برای اولین بار در تاریخِ ایران به خودشان زمین ورزشی و سالنهای سرپوشیدۀ ورزشی دیدند
اولین افتخاراتِ والیبال ایران
اشاره به پیشرفت های ایران دارد که برای اولین بار در تاریخ ایران اتفاق افتاده است که همه آنها در همین ۴ دهه گذشته و بعد از انقلاب رخ داده است.
اولین افتخاراتِ والیبال ایران
سال ۱۳۳۶ بود که فدراسیونهای والیبال و بسکتبالِ ایران، که قبلا با هم مشترک بودند از هم جدا و مستقل شدند. آشنایی با والیبال به جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط متفقین بر میگشت و حتی یک مسابقۀ دوستانه با تیم ارتش شوروی در بندر انزلی برگزار شده بود که ایران بازی را برد. اولین کتاب قوانین والیبال در ایران هم در سال ۱۳۳۳ نوشته شد. ایران در بازیهای آسیایی هم شرکت کرد. اما هیچ وقت افتخارات سالهای اخیر را کسب نکرد. سال ۱۳۷۸، بهنام محمودی، والیبالیست ایرانی بهعنوان بهترین بازیکن والیبال قهرمانی آسیا مطرح شد. در جام کنفدراسیون آسیا نیز ایران برای اولین بار در سال ۱۳۸۹ قهرمانی را به دست آورد. در مسابقات آسیایی والیبال در سال ۱۳۹۰ و سپس در سال ۱۳۹۲، ایران دو دوره پشت سر هم قهرمان والیبال آسیا شد. با وجود رقیبان سرسخت، ایران برای نخستین بار در سال ۱۳۹۳ توانست به لیگ جهانی والیبال راه پیدا کند و در همان حضور اولیه خود نیز، برای اولین بار تا مقام چهارم جهانی بالا برود. در سالهای اخیر، ایران در ردهبندی جهانی والیبال مردان، همواره در جمع ده تیم برتر والیبال جهان قرار دارد. همچنین ایران برترین تیم والیبال مردانِ قارۀ آسیا محسوب میشود
اولین کشوری که در ووشو جهانی چین را شکست داد
اشاره به پیشرفت های ایران دارد که برای اولین بار در تاریخ ایران اتفاق افتاده است که همه آنها در همین ۴ دهه گذشته و بعد از انقلاب رخ داده است.
اولین کشوری که در ووشو جهانی چین را شکست داد
ووشو که به نام کنگفو نیز شناخته میشود ترکیبی از هنرهای رزمیِ چینی با پسزمینههای فلسفیی شرقی است که مسابقات آن در دو بخش ساندا، یعنی مبارزه، و تالو، یعنی اجرای فرم، برگزار میشود. ایران اولین بار از دهۀ هفتاد وارد رقابتهای ووشو شد اما پا به پای چینیها که مبدعین ووشو هستند پیش رفت. در مسابقات قهرمانی جهانی ووشو، که هر دو سال یکبار در کشورهای مختلف جهان برگزار میشود، ایران با ۳۵ طلا، ۱۹ نقره و ۲۰ برنز، از نظر مجموع مدال بعد از چین، در مقام دوم جهانی قرار گرفته است. سرانجام در چهاردهمین دورۀ رقابتهای ووشوی قهرمانی بزرگسالان جهان که در سال ۱۳۹۶ در شهر کازان روسیه برگزار شد، ایران تنها کشور جهان بود که توانست در بخش ساندا یعنی مبارزه، چینیها را که همواره قهرمان اصلی ووشو جهان بودند، و در تمام سیزده دورۀ گذشتۀ این مسابقات قهرمان جهان شده بودند، برای اولین بار در تاریخ ووشو شکست دهند. سانداکاران تیم ملی ووشوی ایران، با هفت طلا و یک نقره، برای اولین بار در تاریخ جهان مقام اول را کسب کردند تا چین در جایگاه دوم قرار بگیرد.
اولین درخشش ورزشهای رزمی در ایران
ورزشها و هنرهای رزمی قدمتی چندصدساله دارد و از سنتهای باستانی ملل شرق میآید. ورزشهای رزمی در ایران پیش از انقلاب چندان مورد توجه نبود. اما بعد از انقلاب رشتههای مختلف ورزشهای رزمی رشد پیدا کرد و ردهبندی کلی ایران نیز در رقابتهای رزمی جهان بعد از روسیه، چین، فرانسه، ژاپن، اوکراین و ایتالیا، در رتبۀ هفتم قرار دارد. موفقترین ورزش رزمی در این دوران جدید، تکواندو بود. اولین بار در المپیک سال ۱۳۷۹ بود که هادی ساعی، تکواندوکار برجستۀ کشور توانست با کسب مدال برنز، اولین مدال المپیکی ایران را برای یک ورزش رزمی کسب کند. سال ۱۳۸۳ آتن نیز هادی ساعی توانست مدال طلای المپیک را کسب کند و یوسف کرمی نیز در همین رشته مدال برنز را کسب کرد. وقتی در المپیک بعدی در سال ۱۳۸۷ پکن در چین نیز ساعی یک مدال طلای دیگر برای کاروان ورزشی ایران به ارمغان آورد، نام هادی ساعی به صدر فهرست پرافتخارترین ورزشکاران المپیک ایران رفت و از نظر افتخارات المپیکی بالاتر از حسین رضازاده و غلامرضا تختی قرار گرفت.