سند توسعه شهرستان تربت حیدریه

سند توسعه شهرستان تربت حیدریه

نقاط قوت

1. برخورداری از شبکه‌های حمل و نقل ریلی و جاده ای
2. برخورداری از طیف گسترده محصولات کشاورزی به ویژه زعفران با رویکرد صادراتی
3. برخورداری از زمینه‌های مناسب توسعه صنعتی( وجود منطقه پخش فرآورده های نفتی و سه طرح فولادی ، وجود ظرفیت های صنایع تبدیلی و تکمیلی)
4. برخورداری از ظرفیت‌های طبیعی و جاذبه های گردشگری (پارک پیشکو، مناطق ییلاقی حصار، صنوبر، کامه، …) فرهنگی علمی (مفاخر و نخبگان شهرستان) و تاریخی (مجموعه تاریخی قطب الدین حیدر، رباط طبسی، رباط لاری، حمام حاج رئیس، مسجد سنگی کدکن…)
5. بهره مندی از هنرهای سنتی و با ارزش اقتصادی مانند قالیبافی، فرت بافی، جاجیم، گلیم بافی
6. قابلیت بالای توسعه و گسترش صنعت ابریشم
7. وجود تنوع زیستی که در تعادل اکولوژیکی منطقه وضعیت اکوتوریسم و جذب گردشگر نقش اساسی دارد
8. وجود معادن غنی و متنوع از جمله طلا، مس، گرانیت، منگنز، کرومیت، گچ، سیلیس، سنگ های تزئینی
9. ضریب بالای جوانی جمعیت و وجود نیروی انسانی تحصیل کرده و متخصص
10. وجود هفت مرکز بزرگ دانشگاهی

نقاط ضعف

1. بهره ‌برداری بی‌رویه از منابع آب به ویژه در بخش کشاورزی و بیلان منفی و افت شدید سفره‌های آب زیرزمینی کاهش کیفیت آب شرب، آلودگی منابع آب و دخل تصرف غیر مجاز ز در بستر و حریم رودخانه ها که منجر به بروز سیل و خسارت می گردد
2. عدم تجهیز تجهیز شبکه زیربنایی و ارتباطی راههای مناسب با ظرفیت‌های کشاورزی، صنایع و معادن شهرستان
3. سنتی بودن شیوه های کشاورزی و دامپروری
4. ضعف شدید فضاهای فرهنگی ورزشی آموزشی و اردوگاهی و شرایط نامناسب فضاهای موجود
5. نامناسب بودن اکثر مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی شهرستان
6. نبود مراکز و مکان تخصصی مراجعه در بحران به جهت جلوگیری از معضلات اجتماعی
7. کمبود جاذبه های لازم برای نگهداشت نیروی انسانی ماهر و متخصص در شهرستان
8. وجود بافت‌های ناکارآمد و سکونت‌گاه‌های حاشیه‌ای و غیررسمی
9. عدم جذب نظام مند گردشگران مذهبی، طبیعی، فرهنگی، سلامت، ورزشی و آموزشی
10. نبود امکانات لازم جهت مدیریت پسماند های ویژه

فرصت ها

1. هجواری با کلان شهر مشهد و استقرار در مسیر زائرین استانهای مرکزی و جنوبی کشور
2. نزدیکی با کشور افغانستان و دسترسی مناسب با این کشور جهت صدور محصولات غذایی، کشاورزی، صنعتی و بهداشتی
3. امکان استقرار واحدهای تولیدی بزرگ به ویژه صنایع مادر
4. استقرار در کریدور شمال_ جنوب و واقع شدن در مسیر شبکه های حمل و نقل ریلی و جاده‌ای
5. معرفی شهرستان تربت حیدریه به عنوان مرکزیت ناحیه آمایشی مرکزی و جنوبی استان در ارائه خدمات برتر منطقه‌ای
6. امکان بهره گیری از انرژی های نو و خورشیدی جهت بهینه سازی در مصرف انرژی
7. ترویج فرهنگ گسترش احداث گلخانه
8. مجاورت با معادن غنی سنگ آهن سنگان خواف
9. وجود نخبگان و افراد برجسته شهرستان ساکن در مناطق دیگر

 تهدیدات

1. مخاطرات ناشی از سوانح طبیعی به ویژه خطر بروز خشکسالی، سیل، زلزله و ماندگاری پیامدهای ناشی از آن
2. عدم اعمال مدیریت یکپارچه بر منابع آب و نبود توازن مصرف در بخش های مختلف
3. افزایش نرخ مهاجرت روستاییان به شهرها
4. وجود موسسات پولی و اعتباری غیرمجاز و بازارهای غیرمتشکل پولی
5. تمرکز نظام اداری در مرکز استان
6. وسعت مناطق سیل خیز با شدت زیاد تا خیلی زیاد
7. فرار سرمایه های مالی به واسطه همجواری با کلانشهر مشهد

 اهداف بلند مدت

1. حفظ و احیای بهره برداری بهینه از منابع پایه (آب و خاک) و توسعه پایدار منابع طبیعی و محیط زیست
2. بهبود و گسترش فعالیت ها و زمینه های اشتغال زایی منطبق با فعالیت ها و فرصت های شهرستان
3. ارتقاء شاخص های توسعه انسانی، سرمایه اجتماعی و سطح سلامت جسمی و روانی شهرستان
4. اتقاء کمی و کیفی زیرساخت‌های مورد نیاز توسعه شهرستان
5. بهسازی و ساماندهی کالبدی سکونت گاه های شهری و روستایی
6. ضرورت مدیریت مهاجرت نیروی انسانی کارآمد و متخصص از شهرستان
7. تبدیل تربت حیدریه به مرکز ارائه خدمات برتر منطقه‌ای با توجه به مرکزی مرکز ناحیه آمایشی مرکزی و جنوبی استان
8. تقویت و گسترش نقش نهادهای مردمی و غیردولتی در جهت سرمایه گذاری
9. ساماندهی حاشیه نشینی و جلوگیری از رشد نابسامانی حاشیه‌ای در مراکز جمعیتی
10. گسترش ارتباطات اقتصادی و فرهنگی با کشور افغانستان در در راستای توسعه تعاملات برون مرزی

راهبردهای توسعه

1. تقویت زیرساخت های کشاورزی و صنایع تبدیلی با رویکرد صادرات با اولویت بازارهای افغانستان سایر کشورها و شهرستان های همجوار
2. بکارگیری شیوه های نوین تولید و افزایش بهره‌وری منابع آب از طریق اعمال مدیریت یکپارچه
3. تقویت، توسعه و ایجاد زیرساختهای فن‌آوری اطلاعات جهت ایجاد شهر الکترونیک و استفاده در حوزه‌های آموزشی پژوهشی و ترویجی
4. ایجاد زمینه برای راه اندازی صنایع مادر (فولاد، پتروشیمی، خودروسازی) و توسعه معادن
5. تقویت زیرساخت ها و ارتقاء توان گردشگری به ویژه گردشگری مذهبی با رویکرد ارائه خدمت به زائرین امام رضا علیه السلام
6. حفاظت از محیط زیست و بهره برداری پایدار و اصولی از منابع طبیعی
7. افزایش سطح عدالت اجتماعی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و تحقق حقوق شهروندی در شهرستان
8. توسعه زیرساخت‌ها و منابع مالی لازم جهت ترغیب سرمایه گذاران داخلی و خارجی جهت اشتغال پایدار به ویژه در شهرک های دانشگاهی و دانش‌بنیان
9. تقویت و توسعه زیرساخت امور زیربنایی و خدماتی از جمله فرهنگی، آموزشی، ورزشی، بهداشتی و…. متناسب با جایگاه شهرستان به عنوان مرکز ناحیه آمایشی مرکزی و جنوب استان
10. بهسازی و مقاوم سازی بافت فرسوده و در معرض خطر تخریب با توجه به مخاطرات طبیعی شهرستان
11. توجه ویژه به میراث فرهنگی (مادی و معنوی) و توسعه مطالعات در این حوزه
12. حرکت به سمت دانشگاه‌های کارآفرین و تولید دانش کاربردی به واسطه راه اندازی واحدهای تحقیق و توسعه صنایع موجود و مادر
13. ایجاد زمینه برای ماندگاری نخبگان و استفاده از ظرفیت آنها و مفاخر جهت افزایش حس وفاداری و جلوگیری از مهاجرت افراد از شهرستان
14. هدایت خیرین شهرستان در جهت پوشش کمک های آموزشی، فرهنگی، بهداشتی، و ورزشی

 اقدامات اولویت دار

1. توسعه کشت مکانیزه، احداث و تقویت کارخانجات صنایع تبدیلی با اعطای تسهیلات
2. صادرات زعفران و سیب زمینی با توسعه کشت مکانیزه و افزایش تولید در در واحد سطح و تقویت صنایع تبدیلی و تکمیلی توسعه و ترویج روش های آبیاری نوین مزارع و باغات
3. شناسایی و ترویج کشت گیاهان و درختان کم آب بر و مقاوم به خشکی در سطح شهرستان
4. تشویق تعاونی‌ها به کاشت محصولات مقاوم به کم آبی و حفظ منابع آبی
5. توسعه و تجهیز واحدهای آبزی پروری، کشت های گلخانه ای و گیاهان دارویی، واحدهای پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار با استفاده ازفناوری‌های جدید، توسعه و ترویج محصولات سالم و و ارگانیک
6. توسعه صنایع تبدیلی ابریشم و ثبت جهانی ابریشم کشی بایگ
7. اجرای طرحهای مرتعداری و تعاول دام و مرتع در سطح مراتع شهرستان
8. جذب و هدایت سرمایه های خرد و پراکنده شهروندان و به کارگیری آنها در راستای صادرات محصولات و کالاهای تولیدی به کشورهای همجوار
9. تسریع در تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های فولادی با توجه به وجود زیرساخت‌های مناسب شهرستان
10. توسعه بخش صنعت با جهت‌گیری صنایع معدنی (کرومیت، عقیق و …) و ایجاد واحدهای فرآوری مواد معدنی
11. تولید و صدور دانش فنی زعفران (دانشگاهها و پژوهشکده زعفران)
12. حمایت از رویدادهای از قبیل startup جهت ایجاد شرکت‌های دانش بنیان در مرکز رشد جهت رشد و بالندگی نیروی متخصص و ورود موفق به بازار
13. شناسایی دانش بومی و تلفیق آن با دانش نوین، در جهت چگونگی بهره برداری از منابع طبیعی ضمن کنترل صدمات و لطمات احتمالی به منابع طبیعی
14. افزایش تولید و توجه به محدود بودن برداشت از منابع منابع آب
15. نصب و بهره‌برداری از کنتور های هوشمند و اعمال مدیریت برداشت متعادل و مسدود نمودن برداشت های غیرمجاز در راستای جلوگیری از افت سطح آب‌های زیرزمینی و امور منابع آب
16. اجرای آبیاری تحت فشار، احداث استخرهای ذخیره آب کشاورزی، احیا و مرمت قنوات، اجرای طرح یکجا کشتی، اجرای طرح تجهیز و نوسازی اراضی، لوله گذاری و احداث کانال
17. احداث سازه های کوچک خشکه چین و گابیون جهت کنترل فرسایش آبی
18. اجرای طرح‌های آبخیزداری آبخوان داری با احداث بندهای خاکی در رشته ارتفاعات شهرستان در شیب های شمالی و جنوبی حوزه‌ها
19. توسعه ایستگاه راه آهن تربت حیدریه افزایش خطوط ریلی و ایجاد دپو تعمیراتی لکوموتیو و احداث خط دوار
20. تامین امکانات تامین امکانات روبنایی سایت مسکن مهر
21. اجرای طرح مقاوم سازی و نوسازی مسکن روستایی
22. تقویت زیرساخت های عمرانی شهرستان
23. استقرار واحدهای تحقیق و توسعه در صنایع تبدیلی در زمینه ارتقاء بهره وری
24. تربیت نیروی انسانی متخصص و جذب نیروی انسانی متخصص
25. آموزش و تنویر افکار عمومی در حوزه محیط زیست، ساخت و تجهیز آزمایشگاه مرکز تحقیقات زیست محیطی، ایجاد بانک اطلاعات تنوع زیستی شهرستان
26. ارتقاء فرهنگ حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی با برنامه ریزی مشارکتی با جوامع محلی و بومی
27. توجه ویژه به ساخت اردوگاه دانش آموزی با توجه به نیاز شدید قطب شهید برونسی به مرکزیت تربت حیدریه( شهر های دولت آباد ، تربت حیدریه، کدکن، خواف، بایگ، رشتخوار)
28. تشکیل دفتر خدمات کسب و کار با استفاده از خبره های منطقه و تحصیل کرده های شهرستان
29. تقویت کارایی سیستم بانکی و بازار سرمایه شهرستان در راستای تجهیز منابع مالی و سرمایه ای مورد نیاز توسعه شهرستان
30. ایجاد مشوق های سرمایه گذاری از طریق اعطای تسهیلات
31. اختصاص منابع مالی و ابزار لازم جهت اجرای اقدامات حفاظت منابع طبیعی
32. تخریب و بازسازی فضاهای آموزشی فرسوده جهت استاندارد سازی فضاهای آموزشی و پژوهش سرای دانش آموزی
33. ساخت سالن ورزشی جهت برنامه ریزی اوقات فراغت دانش آموزان
34. مرمت، احیا و کاربری دادن به بناهای تاریخی در جهت حفظ شناسنامه و هویت تاریخی شهرستان
35. مشارکت همگانی در فعالیت‌های بشردوستانه و کمک به ایجاد جامعه تاب آور
36. ایجاد زیرساخت‌ها، مرمت و احیا و کاربری دادن به بناهای تاریخی و توسعه صنایع دستی و هنرهای سنتی و سوغات شهرستان
37. تبدیل بناهای تاریخی شاخص به موزه معماری و تاریخی
38. گردآوری و باز زنده سازی میراث های معنوی (زبان، گویش، مردم شناسی، مشاهیر و…
39. مرمت و احیای کاروانسراهای بین راهی در جهت ارائه خدمات به مسافرین و گردشگران
40. ثبت آمار مادی و معنوی در فهرست آثار ملی و جهانی
41. احداث کمپ تروریسم زائرین امام هشتم ع با رویکرد خدمات دهی و اسکان
42. ایجاد زیرساخت های گردشگری مناطق نمونه گردشگری و واحدهای بوم گردی (پیشکوه، رودمعجن، صنوبر، کامه و حصار)
43. ایجاد پایگاه اطلاع رسانی در مبادی ورودی شهرستان و معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های گردشگری به شیوه‌های و مدل های نوین
44. ایجاد سیمای بصری و محیط شهری زیبا مناسب و پایدار
45. حفظ و گسترش فضای سبز و افزایش سرانه فضای سبز
46. تسهیل حمل و نقل، ترابری و ترافیک شهری و برون شهری
47. ساماندهی بافت فرسوده به اجرای طرح جامع شهر تربت حیدریه
48. الکترونیکی کردن خدمات دولتی جهت دسترسی ۱۰۰ درصد جمعیت تحت پوشش به مراقبتهای اولیه سلامت
49. ارتقاء سطح آمادگی و توان مقابله نظام سلامت در برابر حوادث، بلایای طبیعی و انسان ساخت و فوریتها با افزایش دسترسی بیماران در تصادفات و بیماری ها و خدمات اورژانس و کاهش زمان عکس‌العمل خدمات اورژانس
50. پوشش همگانی خدمات سلامت با تاکید بر مراقبت های اولیه با ارتقاء توان نظام سلامت در مقابله با حوادث غیرمترقبه طبیعی
51. شناسایی حفاظت و تکثیر گونه های نادر جانوری
52. هوشمند سازی حفاظت و پایش مناطق تحت کنترل و احیای آن مناطق
53. توانمند سازی محیط زیست در موضوع پیشگیری از بیماری‌های حیات وحش
54. استفاده از مشارکت بخش خصوصی و خیریه ها و ان جی او ها
55. تقویت مجمع خیرین سلامت و فراخوان و دعوت از خیرین خارج از شهرستان و استان از طریق جذب و حمایت ائمه جمعه و جماعات و تشویق مردم و خیرین
56. افزایش مراکز کنترل آسیب های اجتماعی و مناسب سازی محیطی
57. ایجاد خانه خیرین و ساماندهی موسسات مردم نهاد
58. ایجاد مراکز نگهداری بیماران روانی و پرخطر
59. ارتقاء آگاهی و شناخت عمومی شهروندان بر پایه آموزه های دینی فرهنگی و بومی
60. ثبت مالکیت دولت بر اراضی ملی و تفکیک مستثنیات افراد
61. گازرسانی به به روستاها با اولویت مناطق سردسیر جایگزینی سوخت مایع با گاز
62. تهیه طرح بازنگری در جهت ارتقاء توسعه فضا فضایی و کالبدی روستا ها