وبگاه شخصی دکتر خسروی سهل آبادی وبگاه شخصی دکتر خسروی سهل آبادی
بسم الله الرحمن الرحیم
از خرمشهر خرداد تا بهشت اردیبهشت
فتح افق‌های نو در دانشگاه فرهنگیان مطالبه رهبر معظم انقلاب اسلامی
نامه ای سرگشاده از یک معلم که افتخارش معلمی بوده، هست و خواهد بود به روسای محترم جمهور؛ مجلس شورای اسلامی و خواص عرصه تعلیم و تربیت
همزمان با تحولات سریع جهانی و مناسبات آنی منطقه ای و در هفته نکوداشت مقام معلم ، برخلاف سنوات گذشته که دیدار فرهنگیان با رهبری معظم انقلاب در حسینیه حضرت امام خمینی ره انجام می‌شد امسال شاهد تشریف فرمایی ایشان به دانشگاه فرهنگیان بودیم، اگرچه حکمت ظاهری آن تکریم مقام معلم بود و معظم له نیز بر آن تصریح کردند اما این حضور حکیمانه در جمع معلمان معماران روح و اندشه جامعه اسلامی و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان حامل پیام های دیگری نیز هست که باب ادای وظیفه برای خواص موثر در عرصه آموزش و پرورش در مجلس و دولت و وزارت آموزش و پرورش و همه دلسوزان نظام تعلیم و تربیت یادآوری می شود
نکته اول رویکردهای راهبردی و سیره و منش امام خامنه ای (دامت عزه) بر این است که مباحث مهم با شعاع بین المللی و تمدنی را در اماکن مهم مطرح مینمایند طرح سیاست های کلی نظام در طول سال را در حرم مطهر رضوی، بازخوانی آرمان های امام راحل ره وانقلاب اسلامی را در حرم امام خمینی ره ، جهت‌گیری‌های نظامی و اقتدار ملی را در جمع نیروهای مسلح، حیاتب خشی معنوی و بصیرتی را در ایام الله ها و نماز جمعه یا اعیاد فطر و قربان … ارائه میکنند حضور تامل برانگیز ایشان در جمع فرهنگیان بصیر علاوه بر تکریم جایگاه معلمین ما را به این بیان مهم رهنمون ساخت “که در نگاه رهبر انقلاب قرارگاه بنیادین توسعه آفاق انقلاب اسلامی آموزش و پرورش است با یک بصیرت انقلابی و تطبیق هوشمندانه و مقایسه عاقلانه در می‌یابیم که وقتی فرمان فتح خرمشهر های پیشرو در جمع پاسداران بابصیرت انقلاب اسلامی صادر می‌شودباید فرمان فتح افق‌های نو و فسخ برجام های احتمالی نیز در جمع معلمان بصیر صادر شود لذا ایشان هدف تعلیم و تربیت عمومی را ناظر و آرمانهایی می‌دانند که فلسفه ایجاد انقلاب اسلامی است و فرمودند این هدف عبارت است از همان هدفی که نظام اسلامی برای آن به وجود آمد نظام اسلامی جهان و جامعه ای را می‌خواهد بسازد پیشرو با ارزش‌های متعالی، متدین، پایبند به شرایع الهی با گستره بی انتهای افق دید و این در فرصت های بزرگ و موثر آموزش و پرورش تحقق می یابد. ” اگر کشوری بخواهد به عزت مادی، سعادت معنوی، سیطره سیاسی، پیشروی علمی، آبادانی زندگی دنیا و هر آرزوی دیگر دست پیدا کند باید به آموزش و پرورش به عنوان یک کار بنیادی و راهبردی بپردازد.” (بیانات رهبر معظم۳/۵/۸۶ )
نکته دوم روشنگری بی بدیل معظم له بود که با دقت و ظرافت مقصد و مسیر را یادآوری فرمودند تا نقشه راه سعادت جامعه نصب العین همگان قرار گیرد آنجاکه اشاره فرمودند “به نظر ما جزء واضحات است جزء بدیهیات است اگرچه بعضی متاسفانه این امر بدیهی را درک نمی کنند که آموزش و پرورش و تعلیم و تربیت عمومی زیرساخت اصلی سعادت یک ملت و پیشرفت یک کشور و در جمهوری اسلامی حرکت به سمت آرمان ها است” سپس به مساله مهم وحیاتی جایگاه منزلت معلم پرداختند و با تکیه برفقاهت به دست‌اندرکاران شئونات معلمین آموختند که مقدمه واجب نیز واجب است به عبارت دیگر وقتی نماز واجب شد وضو که مقدمه آن است واجب است لذا سعادت جامعه از واجبات است مقدمه‌ای دارد و آن اهتمام به تعلیم و تربیت است و مقدمه این اهتمام تدبیر معیشت معلمان است و مقدم بر این مقدمه ارتقاء منزلت معلم است. مطلبی که ده سال پیش بسیار حکیمانه فرمودند “در مجموعه آموزش و پرورش، البته نیروهای ستادی هستند، طراحان هستند، فکرسازان هستند، کتابنویسان هستند و همه آنها در این اهمیت و ارزش سهیمند، اما میداندار، معلم است. همه طراحیها و مدلسازیها برای این است که معلم بتواند کارش را خوب انجام بدهد. وسط میدان، معلم است، صف مقدم، معلم است، بقیه، کمککننده و پشتیبانیکننده و تدارککننده به او هستند تا او بتواند این عنصر و این ماده طبیعی را که در اختیار او قرار دادهاند – یعنی کودک و نوجوان – با هنرمندی خود، با جهاد خود، با دلسوزی و کاردانی خود به یک ماده با ارزش تبدیل کند و ارزش افزوده او را بالا ببرد. این ارزش افزوده، دیگر قابل مقایسه با ارزش افزوده تولید هیچ مصنوع و هیچ شیء دیگری نیست، حتی اگر ما از خاک طلا بسازیم، ارزش این از آن بالاتر است، اگر با استخراج معدن، انرژی هستهای بهوجود بیاوریم، این از آن بالاتر است. شما “انسان ” تربیت میکنید و انسان تولید میکنید؛ آن هم انسانی با آن خصوصیات. (۱۲/۲/۱۳۸۶ )
نکته سوم جهت بخشی خردمندانه به قافله سالاران تعلیم و تربیت کشور بود وقتی که با نهایت ژرف اندیشی و انصاف زمینه احتمالی انحراف از معیار ها را هشدار دادند “شنیده‌ام در بخشهای مختلفی، اجزای سند ۲۰۳۰ دارد تحقّق پیدا میکند؛ این معنایش این است که اختیار مهمترین مسئله‌ی کشور در دست دیگران باشد” رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۳ در جمع فرهنگیان فرمودند”نگاه سیاسی، حزبی و جناحی به آموزش و پرورش سمّ است” متاسفانه دخالتهای تفکرات تند سیاسی باعث عدم اهتمام به اسناد بالادستی میشود. تغییرات مدیران کارآمد با حب و بغضهای جناحی و سیاسی یکی از آسیب های جدی نظام تعلیم و تربیت است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به مثابه سند تحول راهبردی نظام آموزش و پرورش در افق چشم‌انداز بیست ساله جمهوری اسلامی ، مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی ، حاصل تلاش حدود ۶۰۰ نفر از صاحب‌نظران حوزوی و دانشگاهی و مدیران و کارشناسان مجرب آموزش و پرورش، همسو با اسناد فرادستی ، یک آرزوی ۳۵ سالهای بعد انقلاب نباید مورد عدم تدبیر باشد “این سند تحوّل آماده است. وزیر محترم اشاره کردند به تلاشهایی که دارند انجام میدهند برای این کار؛ به نظر من این تلاشها جزو واجب‌ترین کارها است. آن‌طور که به من گزارش شده است، تاکنون کمتر از ده درصد از امکان تحقّق این سند و از محتوای این سند، تحقّق پیدا کرده”
مخاطب این کوچکترین که افتخارش معلمی بوده، هستو خواهد بود وزرای آموزش و پرورش، اعضای شورای انقلاب فرهنگی، وکمیسیون آموزش تحقیقات، و …. است وقتی ولی امر تعبیر”واجب ترین کارها ” را به کار می برند باز هم بعضی از ما از خواب غفلت بیدار نمی شویم برداشت من این است که دنیا زدگی باعث شده خودمان را به خواب بزنیم و توفیق بیداری نداریم؛ بسیار بدیهی و روشن است که حاصل این نوع عملکرد و تغییرات سیاست های کلان آموزش و پرورش با اهداف سیاسی و جناحی خسارات جبران ناپذیر تربیتی و اجتماعی بر روی خانواده عظیم آموزش و پرورش دارد. سوء مدیریت و تخلف مالی و اختلاس تاسف بار صندوق ذخیره یکی از آثار زیانبار سیاست زدگی آموزش و پرورش است.
چهارمین نکتهشاید مهمترین نکته این دغدغه درد مندانه ایشان بود آنگاه که فرمودند: “راجع به مسئله‌ی دانشگاه فرهنگیان و مسئله‌ی تربیت‌معلّم؛ امروز مهمترین نیاز آموزش و پرورش کشور، معلّم است؛ مهمترین نیاز، معلّم است. این دانشگاه و دانشگاه شهید رجائی و هر نقطه‌ای که تربیت‌معلّم بر آن صدق میکند، بایستی هم کمّاً، هم کیفاً توسعه پیدا کند. آقایان گفتند و بنده هم اطّلاع دارم که تا چهار سال دیگر، تعداد انبوهی از معلّمین -تعداد کثیری- وارد بازنشستگی میشوند و آن کسانی که از این دانشگاه‌ها، [یعنی] دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجائی، تحویل داده میشوند به آموزش و پرورش، بسیار بسیار کمتر از آن مقداری هستند که از آموزش و پرورش خارج میشوند؛ این یک بحران است برای آموزش و پرورش؛ نباید چنین اتّفاقی بیفتد. … معلّمی یک حرفه‌ی فنّی است، یک کار هنری است؛ یادگرفتن لازم دارد؛ اینجا شما معلّمی را یاد میگیرید؛ … مراکز تربیت معلّم -که مهم‌ترینش فعلاً دانشگاه فرهنگیان است- مرکز ثقل اصلی نظام آموزش و پرورش کشورند و در مورد این دانشگاه کوتاهی شده. [طبقِ] آنچه بنده اطّلاع دارم و به من گزارش شده، این دانشگاه، هم از لحاظ نیروی انسانی -معلّم، استاد- دچار کمبود است، هم از لحاظ بودجه دچار کمبود است، [هم] از لحاظ فضای آموزشی دچار کمبود است. وزارت علوم، سازمان مدیریّت، سازمان امور استخدامی، هرکدام به نحوی بایستی همکاری کنند، کمک کنند؛ این مشکلات باید برطرف بشود
باز هم خطاب به خواصی که ادعای ولایتمداری دارند ولی از سیره و منش شهید چمران ها و باکری و همت ها و اخلاص و ساده زیشتی شهید رجایی ها و اندیشه انقلابی شهید مطهری ها اثری در این خواص بی بصیرت ، اشباه الرجال و لارجال دیده نمی شود. وقتی ولی امر می فرمایند: “این یک بحران است برای آموزش و پرورش” و حتی از وزارت علوم مطالبه کمک دارند. وظیفه شورای انقلاب فرهنگی،دولت، مجلس، وزیر و دلسوزان تعلیم تربیت چیست؟
سونامی بازتشستگی در آموزش و پرورش و بازنشستگی ۵۰۰ هزار معلم در پیش است باید تدبیر کرد نگذاریم دوباره قلب راکتور تعلیم تربیت در مجلس شورای اسلامی با مصوبات غیر کارشناسی وفریادهای (دو ، دو و چهار چهار) سیمان شود. اگر ازغفلت راهبردی بیدار نشویم اتفاق تلخ صندوق ذخیره فرهنگیان به سایر عرصه های آموزش و پرورش رخنه خواهد کرد
یک نکته‌ی دیگر در مورد آموزش و پرورش، مسئله‌ی معاونت پرورشی است که بنده در دوره‌های قبل و همچنین در این دوره، روی این مسئله تکیه کردم، تأکید کردم؛ باید جدّی بگیرید
آموزش و پرورش یک فرصتی در اختیار دارد که هیچ دستگاه دیگری این فرصت را ندارد؛ این فرصت عبارت است از آن دوازده سال؛ این دوازده سالی که کودکان ما، نوجوانان ما در دوره‌ی دبستان و دبیرستان طی میکنند؛ در اختیار آموزش و پرورش است؛ در اختیار هیچ دستگاه دیگری یک‌چنین فرصت گران‌بهایی وجود ندارد؛ این فرصت، بهترین فرصت برای انتقال ارزشها و انتقال درست و جامع آرمانهای انقلابی و ملّی ما است؛ این فرصت، برای نهادینه کردن هویّت ملّی در کودکان ما و مردان و زنان آینده‌ی ما، یک فرصت بی‌نظیری است؛ این در اختیار آموزش و پرورش است.
تاکید بر پیشرانهای و موتورهای شتاب دهنده ی کشتی انقلاب اسلامی که در درجه اول به نقش حیاتی تعلیم وتربیت اشاره کردند و مطالبات خود را پیرامون التفات به سند تحول بنیادین مطرح فرمودند و نیز بر ضرورت حمایت از معلم و کانون مهم تربیت معلمان اشاره داشتند و حمایت تمام قد خود را از این مرکز راهبردی اعلام فرمودند و به این وسیله اهمیت چهار رکن اساسی سعادت ملت یعنی آموزش و پرورش سند تحول بنیادین منزلت معلم و دانشگاه فرهنگیان را به مسئولین و دولتمردان گوشزد کردند باشد که طعم خوش زندگی در پرتو و حیات طیبه در جانمان نقش ببندد قرآن کریم فرمود یا ایها الذین آمنو الله و رسول اضافه حامد همایون
رهنمودهای داهیانه رهبر فرزانه انقلاب اسلامی از ابعاد مختلفی تحلیل شد که درک راهبردهای ذیل در آن مغفول واقع شد؛امید است که مقبول افتد
قلب رآکتور تعلیم و تربیت با سیمان پر میشود!
ریشه این چالش‌ها و بحران‌ها در آموزش و پرورش ساختارهای غلط و اقدامات غیرکارشناسی و مصوبات احساسی با شعار دو دو یا چهار چهار و انگشت اشاره نماینده محترمی است که خلاف مصلحت نظام و مردم رأی می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، سه‌شنبه ۱۱ مهر ماه ۱۳۹۶ در صحن علنی مجلس و روزهای آغازین سال تحصیلی با رای نمایندگان مجلس شورای اسلامی کلیات طرح الحاق یک ماده به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق‌التدریسی و آموزشیاران نهضت سوادآموزی در وزارت آموزش و پرورش با اصلاحات و الحاقات بعدی بررسی و در نهایت با ۱۶۰ رای موافق، ۶۲ رای مخالف و ۱۱ رای ممتنع از مجموع ۲۴۱ رای مأخوذه تصویب شد.
نظرات کارشناسی ارائه شده به نمایندگان محترم مجلس در خصوص این طرح
«نظر کارشناسی شورای عالی آموزش و پرورش: “با توجه به نقش نیروی انسانی در فرآیند تعلیم و تربیت و ضرورت دارا بودن ویژگی‌ها و شایستگی‌های خاص برای حضور در سر کلاس درس و با عنایت به اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که دغدغه فراوان رهبر معظم انقلاب و سایر مسئولان است، از ریاست مجلس شورای اسلامی و نمایندگان درخواست دارد تا این طرح را متوقف کنند.»
«جمشید انصاری معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان امور اداری و استخدامی کشور که به عنوان نماینده دولت در مخالفت با این طرح سخن گفت، تأکید کرد: تصویب این طرح عملاً به معنای تعطیلی دانشگاه فرهنگیان در سالهای آینده است.»
این طرح پیش از این در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی مورد بررسی قرار گرفته بود که پس از جلسات متعدد با حضور کارشناسان دستگاه‌های اجرایی رد شد کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به عنوان کمیسیون تخصصی این طرح را به دلیل عدم احصا دقیق آمار جامعه هدف توسط وزارت آموزش و پرورش و فقدان نظر قطعی در این زمینه و همچنین مشخص نبودن بار مالی و … این طرح را رد کرده است.
«نظر کارشناسی معاونت قوانین و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی مبنی بر مغایرت طرح مذکور با قانون برنامه ششم توسعه و اشعار جز ۵ بند ج ماده ۱۲۱ آئین‌نامه داخلی این طرح را رد کرده بود.»
«رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش با اشاره به ارائه طرحی با عنوان «الحاق (ماده ۱۷ مکرر) به قانون تعیین تکلیف استخدامی معلمان حق التدریس و آموزشیاران نهضت سواد آموزی» به مجلس شورای اسلامی، اظهار کرد: در صورت تصویب این طرح در مجلس، آموزش و پرورش با وجود اینکه مطابق قانون، هیچ تعهدی به استخدام این افراد ندارد، ملزم به استخدام و به کارگیری ۱۲۰ هزار نفر از آموزش دهندگان نهضت سوادآموزی و پیش دبستانی بدون آزمون است.
اسفندیار چهاربند با اشاره به آثار زیانبار این نوع جذب نیرو بر اجرای سند تحول بنیادین، عنوان کرد: مراجع قانونی ذی‌صلاح که شامل شورای عالی آموزش و پرورش، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، اداره کل قوانین مجلس شورای اسلامی، هیات امنای دانشگاه فرهنگیان، سازمان امور اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه میشود به دلیل فقدان پشتوانه کارشناسی، ایرادهای اساسی و تخصصی و مشکلات ناشی از تامین منابع مالی، مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده‌اند.
رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی و فناوری اطلاعات آموزش و پرورش بیان کرد: طرح مذکور با سیاست‌های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش به ویژه در موضوع بهسازی و اعتلای منابع انسانی، از طریق دانشگاه‌های فرهنگیان و شهید رجایی مغایر است. مخالفت صریح مراجع علمی فرهنگی، حقوقی و پژوهشی با این طرح و مغایرت آن با قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه در زمینه مهندسی نیروی انسانی و ساقط شدن طرح تحول بنیادین، از جمله ضروریات تصویب نشدن این طرح در مجلس شورای اسلامی است.
چهاربند همچنین اجرای این طرح را مغایر با اصل ۷۵ قانون اساسی دانست و ادامه داد: در صورت تصویب طرح و استخدام ۱۲۰ هزار نفر، آموزش و پرورش متکفل هزینه‌هایی مانند حقوق فوق‌العاده شغل، حق بیمه و حق سنوات میشوند، که این امر نه تنها معلم مورد نیاز آموزش و پرورش متناسب با جنسیت، رشته تحصیلی و محل خدمت را تامین نمی‌کند، بلکه ده‌ها هزار نیروی مازاد بر نیاز همراه با بار مالی سنگین بر آموزش و پرورش تحمیل خواهد کرد که عمدتا باید از منابع مالی مربوط به رتبه‌بندی، رفاهی و حق‌التدریس کسب شود، بنابراین اجرای این طرح آثار منفی بر معیشت معلمان خواهد داشت.
وی بی توجهی به عدالت استخدامی را نیز از نتایج دیگر اجرای این طرح دانست و اظهار کرد: با وجود بیش از ۴۰۰ هزار نیروی قراردادی در بدنه دولت و همچنین صدها هزار تحصیلکرده با مدارک کارشناسی ارشد و حتی دکتری متقاضی استخدام در آموزش و پرورش از طریق آزمون، استخدام افرادی خاص که بدون ضابطه در دوره پیش دبستانی و موسسات غیردولتی مجری سوادآموزی جذب شده‌اند و با وجود شرکت در آزمون‌های استخدامی پذیرفته نشده‌اند، دامن زدن به بی‌عدالتی و تبعیض در استخدام تلقی میشود.»
بنابراین نظرات، تمامی مراجع کارشناسی نظر مخالف خود را با این طرح اعلام کردند.
مصوبات بدون توجه به نظرات کارشناسی در خصوص آموزش و پرورش منحصر به مجلس دهم نیست
براساس گزارش مرکز برنامه‌ریزی و آموزش نیروی انسانی وزارت آموزش پرورش بیش از ۸۰ درصد منابع جذب و استخدام معلمین وزارت آموزش و پرورش از طریق حق‌التدریس و نهضت سوادآموزی و … مسیرهایی غیر از نیروهای مراکز تربیت معلم و دانشگاه فرهنگیان وارد آموزش و پرورش شده‌اند.
«رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش گفت: در ۱۵ سال اخیر از مجموع ۳۳۰ هزار نفر جذب شده، ۲۷۰ هزار نفر بدون آزمون و گذراندن دوره تربیت معلم به ویژه در مقطع ابتدایی به استخدام آموزش و پرورش درآمده‌اند که افت کیفیت تعلیم و تربیت، تضییع حقوق جوانان تحصیلکرده و افزایش هزینه‌های ناشی از تناسب نداشتن نیروهای جذب شده با نیازهای کمی و کیفی را در پی داشته است.»
همه آموزشیاران نهضت سواد آموزی به استخدام آموزش و پروش درآمدند
«رئیس سازمان نهضت سوادآموزی با اشاره به اینکه استخدام آموزشیاران در گذشته به ندرت انجام می‌شد،گفت: سال ۱۳۹۰ سال ویژه استخدام آموزشیاران نهضت سوادآموزی در آموزش و پرورش است.
وی اظهار داشت: سال آینده تعداد باقیمانده آموزشیاران نهضت سوادآموزی نیز در صورت کسب شرایط لازم به استخدام این وزارتخانه می‌آیند. ۵۳۰ هزار نفر در کشور در مجموع شکل‌گیری نهضت سوادآموزی به صورت آموزشیار، کارمند، مشاور و صاحب نظر تاکنون در زمینه تعلیم و تربیت فعالیت داشته اند.»
تمامی این ۵۳۰ هزار بدون درنظرگرفتن نیاز آموزش و پرورش به جنسیت و رشته تحصیلی افراد جذب آموزش و پرورش شده اند.
«رئیس سازمان نهضت سوادآموزی از استخدام و تعیین تکلیف ۶۰ هزار آموزشیار این سازمان در آینده نزدیک با تصویب مجلس شورای اسلامی خبر داد.»
«جمعی از معلمان نهضت سوادآموزی و معلمان حق‌التدریسی از سراسر کشور در مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. در قانون تکلیف استخدامی معلمین حق‌التدریسی و آموزش دهندگان نهضت سوادآموزی، قانون‌گذار تاکید بر به کارگیری آموزش دهندگان تجمیعی دارد و بر این اساس حدود ۵۰ هزار نفر در نهضت سوادآموزی مشمول این قانون میشوند.»
مواردی از این دست اخبار در مطبوعات و رسانه‌ها فراوان است.
نگاهی به چالش‌های آموزش و پرورش
«وزیر آموزش و پرورش: کمبود نیرو در کنار مازاد نیرو»
آموزش و پرورش، چالش‌های قابل توجهی دارد؛ این وزارتخانه به گفته وزیرش هم‌اکنون ۵۸ هزار نیروی انسانی مازاد دارد که برخی از آنها در مدارس فقط حضور پیدا میکنند و این وزارتخانه سالانه حدود هزار میلیارد تومان برای حقوق آنها هزینه میکند، از طرفی همین وزارتخانه ۵۰ هزار نیرو مواجه است.
وجود ۱۰۰ هزار نیروی غیرکارآمد در آموزش و پرورش
این که هم‌اکنون در آموزش و پرورش ۱۰۰ هزار نیروی ناکارآمد وجود دارد، قوی‌ترین استدلال وزیر برای کنترل استخدام‌هاست.
«علی‌اصغر فانی گفت: به‌کارگیری نیروی انسانی جدید به هر عنوان ممنوع است، چون این وزارتخانه به‌اندازه کافی نیروی مازاد دارد.»
«مدیرکل آموزش و پرورش تهران با بیان اینکه بیشترین کمبود معلم شهر تهران مربوط به دوره ابتدایی و آموزگار است، گفت: تناسب جنسیتی معلمان در شهر تهران قابل قبول نیست و ۸۰ درصد جمعیت معلمان شهر تهران زن هستند در حالی که تنها ۵۰ درصد دانش آموزان تهران دخترند.»
۹۸ درصد بودجه جاری آموزش و پرورش صرف پرداخت حقوق و مزایای پرسنل میشود نظام آموزشی بیشتر مبتنی بر محفوظات است نه خلاقیت‌پروری و به کار ا‌نداختن قدرت تحلیل و تفکر برای یافتن پاسخ مسأله، نظام آموزشی مبتنی بر پژوهش نیست.
مشکلات مالی و بودجه‌ای در آموزش و پرورش باعث شده است که معلمانی که معمار روح و اندیشه جامعه اسلامی هستند، دغدغه معیشت داشته باشند و از تفاوت و تبعیض در پرداختهای دولت به کارمندان ناراضی باشند. چرا که سالانه آموزش و پرورش کسری بودجه ۴ هزار میلیارد تومانی دارد.
هنوز یک سوم از دانش آموزان در فضای آموزشی که نیازمند مقاوم‌سازی است، مشغول به تحصیل هستند و کماکان حدود ۱۳۰ هزار کلاس درس فاقد سیستم گرمایشی استاندارد است و هنوز حدود ۱۰ هزار واحد آموزشی به صورت دو نوبته اداره میشود.
ریشه این چالش‌ها و بحران‌ها در آموزش و پرورش ساختارهای غلط و اقدامات غیرکارشناسی و مصوبات احساسی و در یک کلام وقتی هزینه تصمیمات را مردم می‌پردازند با شعار دو دو یا چهار چهار و انگشت اشاره نماینده محترم خلاف مصلحت نظام و مردم و بدون توجه به نظرات کارشناسی و فقط با نگاه به جلب رأی تصمیم می‌گیرند.
در اینجا یک مطلب لازم به یادآوری است و آن اینکه نیروهای عزیز حق‌التدریس و نهضت سوادآموزی فرزندان این ملت هستند و حقوقی دارند که نظام موظف است رعایت کند، اما چرا باید اقداماتی انجام شود که دود آن به چشم مردم برود؟!
خود این عزیزان اگر دانش‌آموز پسری دارند مثلا سال سوم دبیرستان رشته ریاضی برای تدریس درس ریاضی از آموزش و پرورش انتظار دارند معلم مرد، متخصص ریاضی، توانمند و … استفاده شود نه اینکه نیروی عزیز و فرزند این ملت ولی غیرمتخصص به او تعلیم دهد.
دانش آموز منطقه محروم و روستایی در پایه حساس و مهم ششم ابتدایی نیازمند دبیر متخصص است، چرا در یک شهرستان یک رشته مثلا معلم مرد یا زن رشته فیزیک ۵۰ نفر نیاز است ولی در کل آموزش و پرورش آن شهرستان تنها ۱۰ معلم فیزیک استخدام ده اند که در تمام سال متقاضی انتقال هستند و روزانه صد کیلومتر رفت و آمد میکند ولی در همین شهرستان رشته تحصیلی دیگری که به ۵۰ نفر نیاز است ۲۰۰ نفر وجود دارد، یعنی ۱۵۰ نفر مازاد، معنی این اتفاق این که وزارت آموزش و پرورش در ۸۰ درصد استخدام و جذب و بکارگیری معلم اختیار نداشته است؟!
از باب وَذَکِّرْ فَإِنَّ الذِّکْرَى تَنْفَعُ المُؤْمِنِینَ اندیشه‌های حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری(دامت عزه) و جایگاه معلم در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در خصوص جایگاه آموزش و پرورش را خدمت مجلسیان محترم و هیات محترم رئیسه مجلس شورای اسلامی و همه دلسوزان نظام اسلامی یادآوری میشود.
حضرت امام (ره) که آموزش و پرورش را مهمترین رکن رشد فرهنگی و اجتماعی جامعه می‌دانند: ” فرهنگ مبدا همه خوشبختی‌ها و بدبختی‌های ملت است، اگر فرهنگ اصلاح شود ، یک مملکت اصلاح میشود، اگر قرار باشد جامعه اصلاح شود، این اصلاح باید از مدرسه و آموزش و پرورش آغاز شود. “(صحیفه نور جلد ۳ ص ۳۰۶)
همچنین رهبر فرزانه انقلاب در رابطه با آموزش و پرورش می‌فرمایند: “مسئله فرهنگ و تعلیم و تربیت مسئله اول نظام ماست. آینده کشور در دست‌های آموزش و پرورش و معلمان کشور است. ثروت اصلی هر ملتی، نیروی انسانی آن است، آموزش و پرورش این ثروت را از حالت بالقوه به بالفعل درمی‌آورد. هیچ تحولی صورت نمی‌گیرد مگر اینکه دستگاه تعلیم و تربیت در آن نقش اساسی دارد. آموزش و پرورش سنگ بنای آینده کشور است. آموزش و پرورش دیربازده است ولی بازده آن حیاتی، تعیین کننده و ماندگار است اگر کشوری بخواهد به عزت مادی، سعادت معنوی، سیطره سیاسی، پیشروی علمی، آبادانی زندگی دنیا و هر آرزوی دیگر دست پیدا کند باید به آموزش و پرورش به عنوان یک کار بنیادی و راهبردی بپردازد.”
فرمان رهبری برای احیای تربیت معلم و مراکز شبانه روزی که در سال ۸۵ صادر شد: “مراکز تربیت معلم خیلى مهم است. ما معلم باسواد، معلم مطلع و معلم کاردان و حرفه‌اى در کار خود نیاز داریم. نمى‌شود ما نگاه کنیم هرکسى بیکار بود، بگوییم آقا تو بیا اینجا درس بده، آن هم در رشته‌هایى که خیلى اوقات اصلاً از آنها اطلاعى ندارند. ما درس دینى‌مان را در خیلى از مدارس، به کسانى مى‌دهیم که هیچ مهارتی در این کار ندارند؛ این که درست نیست.”
طی حدود یک دهه تلاش گروه‌های پژوهشی، «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش» در سال ۱۳۹۰ به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و مقرر شد که این سند مبنای تمام تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد.
در سند تحول بنیادین نگاه ویژه و ممتازی به معلم شده است.در این سند معلم به عنوان پژوهشگر و استاد شناخته شده است و نه کارمند، این یک تحول عمیق و اساسی در تاریخ نظام آموزش و پرورش است که اگر در عمل هم موفق شود نظام آموزشی به معنای واقعی کلمه متحول میشود، چون ضامن تحول واقعی در آموزش و پرورش “معلم” است.
اگر بهترین محتوا، پیشرفته‌ترین امکانات و تجهیزات آموزشی در آموزش و پرورش پیاده شود اما معلم تغییر نیابد و یا معلم با آن محتوا وامکانات همسو نباشد تمام حرکات ابتر خواهد ماند.
استاد لحاظ نمودن معلم در سند تحول بنیادین یعنی اینکه یک معلم قبل از اینکه معلم باشد پژوهشگر است، به عبارت دیگر پژوهشگری مقدمه معلمی است و اگر معلم پژوهشگر نباشد نمی‌تواند معلم باشد و این همان نکته‌ای است که در سالهای قبل در نظام آموزشی ما از آن غفلت شده و معلم را کارمند محسوب کرده بودند.
با این مقدمه این نکته روشن میشود که سند تحول بنیادین یک سند مترقی است که چشم‌انداز و افق نظام آموزشی را بسیار روشن وامیدوارکننده میکند.اما آنچه در این برهه اهمیت و نیاز به توجه بیشتر دارد، چگونگی اجرای سند تحول است که اگر اهمیت آن بیشتر از خود سند نباشد کمتر نیست. معلم در سند تحول بنیادین به عنوان فردی فکور، پژوهشگر و استاد معرفی شده است که در فرآیند آموزش و یادگیری فعال است و سعی دارد فرآیند یادگیری و آموزش اثربخش باشد و این امر محقق نخواهد شد مگر اینکه معلم پژوهشگر باشد و رمز موفقیت هر معلم فعالیت در راستای برنامه‌های سند تحول بنیادین است و براساس این سند تنها راه جذب و استخدام معلم در آموزش و پرورش دانشگاه فرهنگیان است.
سیاست‌های کلی ایجاد تحول در حوزه آموزش و پرورش از سوی مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۲ ابلاغ شد: تحول در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی در جهت رسیدن به حیات طیبه (زندگی فردی و اجتماعی مطلوب اسلامی) و رشد و شکوفایی استعدادهای فطری و ارتقا کیفی در حوزه‌های بینش، دانش، مهارت، تربیت و سلامت روحی و جسمی دانش‌آموزان با تأکید بر ریشه‌کن کردن بی‌سوادی و تربیت انسان‌های مؤمن، پرهیزگار، متخلّق به اخلاق اسلامی، بلند همت، امیدوار، خیرخواه، با نشاط، حقیقت‌جو، آزادمنش، مسئولیت‌پذیر، قانون‌گرا، عدالت‌خواه، خردورز، خلاق، وطن‌دوست، ظلم‌ستیز، جمع‌گرا، خودباور و ایثارگر … (مقام معظم رهبری،۱۳۹۲)
و اما در پایان سوال از دولت محترم و وزیر محترم آموزش و پرورش این است که اگر براساس این نظر کارشناسی رئیس مرکز برنامه‌ریزی نیروی انسانی وزارت آموزش و پرورش که گفتند:«سونامی بازنشستگی معلمان در پیش رو است و از امسال تا سال ۱۳۹۹، سیصد و بیست(۳۲۰) هزار نفر در آموزش و پرورش بازنشسته خواهند شد و براین اساس به ۳۰۰ هزار معلم نیاز خواهیم داشت.» با چه تدبیری جذب دانشگاه فرهنگیان که براساس اهداف سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از دو مسیر فارغ التحصیلان دانشگاه‌ها و کنکور سراسری است، ظرفیت و امکان جذب معلم با تمامی ویژگی‌های جامع و کامل را داراست. متاسفانه از جذب ۲۵ هزار دانشجو در سال به پنج هزار کاهش یافته است، این با چه منطقی قابل توجیه است
براساس سند تحول بنیادی آموزش و پرورش دانشگاه فرهنگیان می‌تواند
- اولا از بین حدود سه میلیون فارغ التحصیل و بیکار دانشگاه‌های کشور بهترین و توانمندترین و متخصص‌ترین حتی با مدارک کارشناسی ارشد و دکتری و یا از راه
- دوما از طریق کنکور سراسری که در سالهای اخیر به خاطر تضمین شغلی رتبه‌های زیر هزار کنکور متقاضی دانشگاه فرهنگیان هستند،
نکته مهم در این دو مسیر نیروها جذب شده جامع همه شرایط و متناسب نیاز آموزش و پرورش و بومی منطقه استخدام پس از آزمون و تست‌های سلامت و اتمام دوره آموزش مهارت‌های معلمی، با انگیزه خلاصه طلای ناب وارد کلاس درس میشود
- با وجود این راه‌های علمی و منطقی و کارشناسی شده، آیا کارنامه و عملکرد ما در خصوص جذب نیروی انسانی آموزش و پرورش غیر از ریختن سیمان در قلب رآکتور تعلیم و تربیت است؟
(نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی (عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی دوره نهم)
انتهای پیام/۷۰۰۵۱
